تسمه دنده ای یکی از اجزای کلیدی در انتقال قدرت در صنایع مختلف هستند که به دلیل مزایای فراوان خود، جایگاه ویژه ای در سیستم های مکانیکی پیدا کرده اند. این تسمه ها با ساختار منحصر به فرد خود، امکان انتقال دقیق و پایدار گشتاور را بین دو شفت فراهم می کنند.

ساختار و عملکرد تسمه دنده ای

تسمه های دنده ای از یک هسته داخلی تقویت شده و یک روکش خارجی با دندانه های یکنواخت تشکیل شده اند مثل تسمه دینام خودرو. این دندانه ها با دندانه های پولی درگیر شده و حرکت چرخشی را به صورت همزمان و بدون لغزش منتقل می کنند.

• دندانه ها: دندانه های تسمه دنده ای، عامل اصلی ایجاد اصطکاک و انتقال نیرو هستند. این دندانه ها با دقت بالایی طراحی شده اند تا بهترین عملکرد را در شرایط مختلف کاری ارائه دهند.
• هسته داخلی: هسته داخلی تسمه، معمولاً از الیاف تقویت شده مانند فیبر کربن یا الیاف آرامید ساخته شده است. این هسته، استحکام و مقاومت کششی تسمه را افزایش می دهد.
• روکش خارجی: روکش خارجی تسمه، از مواد لاستیکی یا پلی اورتان ساخته شده است. این روکش، مقاومت در برابر سایش، روغن و حرارت را فراهم می کند.

مزایای استفاده از انواع تسمه های دنده ای

1. انتقال دقیق و پایدار گشتاور: دندانه های تسمه، امکان انتقال دقیق و بدون لغزش گشتاور را فراهم می کنند.
2. سطح صدای پایین: به دلیل عدم لغزش بین تسمه و پولی، سطح صدای تولید شده توسط تسمه های دنده ای بسیار پایین است.
3. طول عمر بالا: مواد با کیفیت و طراحی دقیق، باعث افزایش طول عمر تسمه های دنده ای می شود.
4. عدم نیاز به روغن کاری: نوار دنده ای نیازی به روغن کاری ندارند و نگهداری از آنها بسیار آسان است.
5. تنوع بالا: نوار های دنده ای در انواع مختلف و ابعاد متنوع تولید می شوند تا نیازهای صنایع مختلف را برآورده کنند.

کاربرد در تسمه خودرو و صنعت

تسمه های دنده ای در صنایع مختلفی از جمله صنایع خودرو سازی، نساجی، بسته بندی، چاپ و غیره کاربرد گسترده ای دارند. برخی از مهمترین کاربردهای این تسمه ها عبارتند از:

• انتقال قدرت در موتورهای احتراقی: تسمه تایمینگ یکی از مهمترین کاربردهای تسمه های دنده ای در خودروها است.
• انتقال قدرت در دستگاه های صنعتی: تسمه های دنده ای در انواع مختلف دستگاه های صنعتی مانند پمپ ها، کمپرسورها و … استفاده می شوند.
• انتقال قدرت در دستگاه های دقیق: به دلیل دقت بالای انتقال قدرت، نوار های دنده ای در دستگاه های دقیق مانند دستگاه های CNC استفاده می شوند.

شماره فنی انواع تسمه

شماره فنی تسمه ها را بر اساس ضخامت، ساده و دنده ای بودن از یکدیگر تفکیک می کنند. شماره فنی تسمه های A, B و C ساده هستند و AX, BX و CX دنده ه ای می باشند.

نکات مهم در انتخاب تسمه

1. قدرت مورد نیاز: قدرت مورد نیاز سیستم، مهمترین عامل در انتخاب نوع و اندازه تسمه دنده ای است.
2. سرعت دورانی: سرعت دورانی شفت ها، بر روی انتخاب نوع تسمه و پروفیل دندانه ها تاثیرگذار است.
3. محیط کاری: شرایط محیطی مانند دما، رطوبت و وجود مواد شیمیایی، بر روی انتخاب جنس و روکش تسمه تاثیرگذار است.